Πέμπτη 26 Ιουλίου 2012


Απάντηση στην κρίση: των ανθρώπων οι κοινότητες



Η Ραφαέλα Μπολίνι, υπεύθυνη διεθνών σχέσεων του ιταλικού πολιτιστικού και κοινωνικού οργανισμού ARCI.

Η οργάνωση της κοινωνίας μας από τα κάτω αποτελεί μεγάλη πρόκληση στη σημερινή κρίση που καταστρέφει τις ζωές μας, υπογράμμισε στην «Εποχή» η Ραφαέλα Μπολίνι, υπεύθυνη διεθνών σχέσεων του ιταλικού πολιτιστικού και κοινωνικού οργανισμού ARCI, εκτιμώντας πως η αριστερά έχει υποχρέωση να δώσει τη μάχη της υπεράσπισης των αξιών και της οργάνωσης μιας νέας κοινωνίας μέσα από τις τοπικές κοινότητες ξεκινώντας με την ικανοποίηση των καθημερινών αναγκών των ανθρώπων. Ο οργανισμός ARCI, με 1.250.000 μέλη, εκατοντάδες συλλόγους και χιλιάδες δραστηριότητες στις τοπικές κοινωνίες, αποτελεί ένα τεράστιο πολιτιστικό ανάχωμα στη νεοφιλελεύθερη πολιτική, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του νέου κοινωνικού αποκλεισμού, τόνισε η Ρ. Μπολίνι από την Πορταριά, όπου βρισκόταν για να συμμετάσχει στο Καλοκαιρινό Πανεπιστήμιο του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Πληροφορίες για τη δράση του ARCI στο www.arci.it και argipan@yahoo.it Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.

Τη συνέντευξη πήρε
ο Αργύρης Παναγόπουλος

Πώς και γιατί δημιουργήθηκε το ARCI;

Το ARCI δημιουργήθηκε τη δεκαετία του ’50 ξεκινώντας από μια εκτίμηση του Γκράμσι, ότι μέσα στην κοινωνία δεν φθάνει από μόνη της η παρουσία του κόμματος και χρειάζεται μια πολιτιστική και κοινωνική παρουσία της αριστεράς στις κοινότητες των ανθρώπων.
Ο Γκράμσι είχε παρατηρήσει πως διαμορφώνεται η συνείδηση των ανθρώπων μέσω των μηχανισμών της Καθολικής Εκκλησίας και της δράσης της στις κοινότητας αλλά και τις προσπάθειες του εργατικού κινήματος να εισχωρήσει στις κοινότητες με τους συλλόγους αλληλοβοήθειας, τα «Σπίτια του Λαού», την κοινωνική δράση των εργατικών συνδικάτων, των Εργατικών Ενώσεων κλπ.
Με την πτώση του φασισμού και την κατάληψη κτιρίων του Φασιστικού Κόμματος και την επιστροφή της περιουσίας των «Σπιτιών του Λαού» η αριστερά βρέθηκε να διαχειρίζεται μια μεγάλη πολιτική, πολιτιστική και κοινωνική περιουσία και εμπειρία για λογαριασμό των τοπικών κοινωνιών. Άρχισε ξανά να προχωρά, μαζί με τις τοπικές κοινωνίες, στην αναβίωση της πολιτικής εκπροσώπησης και την ανάγκη κάλυψης αναγκών στις τοπικές κοινωνίες.
Στις αρχές τις δεκαετίας του ’50 δεν υπήρχε όμως μια εθνική οργάνωση για να διαχειριστεί όλη αυτή την πλούσια εμπειρία. Το ARCI δημιουργήθηκε για να καλύψει το κενό, που δεν μπορούσε να καλύψει η πολιτική οργάνωση, στη διάδοση μιας κοσμικής-λαϊκής κουλτούρας, πολιτισμού και αλληλεγγύης.

Ο Γκράμσι θεωρούσε τον πολιτισμό και τη διαπαιδαγώγηση των λαϊκών μαζών συστατικό στοιχείο της πολιτικής ηγεμονίας του συλλογικού διανοούμενου, που ήταν το επαναστατικό κόμμα…
Ο πλούτος αυτών των αντιλήψεων του Γκράμσι διευκόλυνε την ιταλική αριστερά να προχωρήσει σε νέες επεξεργασίες και σε μορφές οργάνωσης που δεν μπορούν να συγκριθούν με τις άλλες εμπειρίες της ευρωπαϊκής ή και της διεθνούς αριστεράς. Το ARCI αποτελεί μια από αυτές τις μορφές, γιατί προσφέρει και δημιουργεί «κοινότητες» και «κοινωνίες» και αντισταθμίζει την ικανότητα της Καθολικής Εκκλησίας να δημιουργεί μιας συλλογική λαϊκή κουλτούρα, διαμέσου των μυστηρίων, των γιορτών και της χρήσης των υποδομών της εκκλησίας.
Η επιτυχία του ARCI είναι ότι παρά το μωσαϊκό των δράσεών του έχει ένα κοινό χαρακτηριστικό: τη δημιουργία δημόσιων χώρων, κοινοτήτων και κοινωνιών μέσα στην κοινωνία. Το ARCI κατορθώνει να περνά τις ηθικές, πολιτιστικές και κοινωνικές αξίες της αριστεράς στον κόσμο και αυτό από μόνο του έχει τεράστια αξία.

Εξήντα χρόνια αργότερα το ARCI έχει εμπλουτίσει τις δραστηριότητές του, παρά τις τεράστιες αλλαγές στο πολιτικό και κοινωνικό τοπίο …
Η κατάσταση σήμερα είναι πολύ πιο σύνθετη. Ζούμε σε μια εποχή μεγάλων προκλήσεων, αλλά καταφέρνουμε ακόμη να δημιουργούμε «κοινότητες». Έχουμε πάνω από 1.250.000 μέλη. Τα περισσότερα από αυτά έρχονται στο ARCI για να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες που προσφέρουμε. Το γεγονός και μόνο όμως ότι έρχονται γνωρίζοντας ότι συμμετέχουν σε μια «κοινότητα» ανθρώπων και δεν απευθύνονται στην ελεύθερη αγορά για τις ίδιες υπηρεσίες, αποτελεί από μόνο του μια σαφή ρήξη. Εκατοντάδες χιλιάδες μέλη μας οργανώνουν τις πλέον διαφορετικές πολιτιστικές και κοινωνικές δραστηριότητες, από προβολές, συναυλίες, μπαρ και κοινωνικά εστιατόρια, δράσεις για τους μετανάστες, τις εργαζόμενες μητέρες, σχολεία και υποστήριξη στους μετανάστες, την ειρήνη, την κοινωνική αλληλεγγύη, την καταπολέμηση της ομοφοβίας, δράσεις στις φυλακές, σε εξαρτημένα από τα ναρκωτικά άτομα, αντιρατσιστικές και αντιφασιστικές δράσεις κλπ. Όλες αυτές οι δράσεις γίνονται μέσα στις συνοικίες, στις γειτονίες, στις μικροκοινότητες που ζουν οι άνθρωποι. Δεν γίνονται με μεγάλες κεντρικές εκστρατείες. Οργανώνονται από και για τις κοινότητες των ανθρώπων.
Το ARCI αποτελεί ένα εργαλείο καταπολέμησης της κυρίαρχης αντίληψης του ατομικισμού και της κοινωνικής περιθωριοποίησης των ατόμων και των αναγκών τους.

· Διαμορφώνει δηλαδή μια άλλη σχέση με την πολιτική…
Το ARCI με τον τρόπο αυτό βοηθάει τον κόσμο να επιστρέψει στις αρχικές έννοιες της πολιτικής. Ο ατομικισμός, η κοινωνία της κατανάλωσης, ο νεοφιλελευθερισμός προσπάθησαν να καταστρέψουν κάθε συλλογική θεώρηση της ζωής και της κοινωνίας μας περνώντας την αντίληψη ότι ο καθένας είναι μόνος του και προσπαθεί να τα καταφέρει μόνος του.
Το ARCI υποστηρίζει ότι μπορούν να δοθούν λύσεις στα ατομικά προβλήματα σε συνεργασία με άλλους ανθρώπους οικοδομώντας κοινότητες, σεβόμενοι την προσωπικότητα των ατόμων και τις ανάγκες τους. Με την έννοια αυτή, το ARCI αποτελεί μια από τις υψηλότερες μορφές πολιτικής συμμετοχής, γιατί αφορά την ίδια την κοινότητα και δεν μπορεί να περιορίζεται στην εκλογική διαδικασία ή στη συμμετοχή σε κάποιο κόμμα.
Υπάρχουν λέσχες του ARCI που οργανώνουν μόνο συλλογικά γεύματα και συναυλίες. Από μόνο του το γεγονός της συλλογικής κουζίνας και της συλλογικής διοργάνωσης συναυλιών έξω από τα μεγάλα εμπορικά κυκλώματα αποτελεί σημαντική πολιτική πράξη, γιατί μέσα από αυτές τις διαδικασίες δημιουργείται μια ισχυρή κοινοτικότητα ανάμεσα στους ανθρώπους, δεσμοί αλληλεγγύης και συλλογικής δράσης.
Όλοι έχουμε ζήσει ή ζούμε τη συμμετοχή σε μια διαδήλωση με τους κομματικούς μας συντρόφους και τη συμμετοχή μας σε κομματικές διαδικασίες. Η συμμετοχή στο ARCI όμως έχει χαρακτηριστικά που επηρεάζουν ακόμη περισσότερο την πολιτική και κοινωνική συμπεριφορά των ανθρώπων, γιατί προσφέρει τη δυνατότητα συμμετοχής σε μια διαφορετική κοινότητα, μια μορφή νέας κοινωνίας ανθρώπων με βάση την αντιμετώπιση καθημερινών αναγκών.
Τα κόμματα κάποτε, και ιδιαίτερα τα μεγάλα μαζικά κόμματα, προσπαθούσαν να σταθούν μέσα στην κοινωνία και δίπλα στα άτομα, τους πολίτες, τον κόσμο. Σήμερα τα μεγάλα αυτά μαζικά κόμματα δεν υπάρχουν και οι άνθρωποι είναι μόνοι τους. Ας σκεφθούμε μόνο ότι το Ιταλικό ΚΚ είχε ενάμιση εκατομμύρια μέλη όταν διαλύθηκε.
Το ARCI προσπαθεί να καλύψει την κοινωνική έρημο στην οποία βρίσκονται πολλοί άνθρωποι και δεν έχει ως στόχο να αντικαταστήσει τα πολιτικά κόμματα ή να κάνει πολιτικό προσηλυτισμό και κατήχηση σε κανένα. Δεν έχουμε και δεν θέλουμε το μονοπώλιο. Για το λόγο αυτό συνεργαζόμαστε με όλους όσοι προσπαθούν στην ίδια κατεύθυνση.

Σε ποιους τομείς δραστηριοποιείται σήμερα το ARCI;
Η κουλτούρα, ο πολιτισμός αποτελούν βασικό άξονα των δραστηριοτήτων μας. Τα τελευταία χρόνια έχουμε μια έντονη δραστηριότητα στα θέματα της μετανάστευσης. Υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των μεταναστών ως ατόμων της κοινωνία μας ακόμη και εναντίον της πολιτικής ενός τμήματος της αριστεράς που διολίσθησε σε συντηρητικές λογικές. Το ARCI δεν έχει κάνει καμία παραχώρηση σε αυτές τις λογικές. Παράλληλα, εργαζόμαστε για τη δημιουργία στενών σχέσεων ανάμεσα στους μετανάστες και τις τοπικές κοινωνίες. Συγκρουστήκαμε σκληρά με όσες δυνάμεις της αριστεράς και του προοδευτικού χώρου έφθασαν να αποκαλούν τους μετανάστες παράνομους ή να χρησιμοποιούν επιχειρήματα και λογικές της δεξιάς.

Με ανάλογο τρόπο είχατε δράσει και κατά τη διάρκεια του πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία…
Για το ARCI δεν υπάρχουν καλοί και κακοί πόλεμοι, καλές και κακές βόμβες. Είχαμε ξεκινήσει από τις αρχές τις δεκαετίας του ’80 εναντίον των αμερικανικών Κρουζ και Πέρσινγκ και των σοβιετικών SS20. Δεν θα μπορούσαμε να ανεχθούμε τη σφαγή των λαών της Γιουγκοσλαβίας από τους τοπικούς δικτάτορες ή τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς.
Το πρόβλημα είναι ότι η αριστερά προχώρησε σε παραχωρήσεις στο πλαίσιο της κουλτούρας. Η ειρήνη και η καταδίκη του πολέμου αποτελούν συστατικά στοιχεία της κουλτούρας και του πολιτισμού της αριστεράς. Δεν μπορούν να υπάρξουν παραχωρήσεις σε κανένα επίπεδο.
Δεν κάναμε το λάθος να καταδικάσουμε μόνο «ιδεολογικά» τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, όπως δεν κάνουμε το λάθος να καταδικάσουμε σήμερα μόνο «ιδεολογικά» το ρατσισμό. Εμείς δημιουργούμε τις συνθήκες ώστε χιλιάδες, δεκάδες και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι να δουλεύουν για την ειρήνη, βοηθώντας χθες τους λαούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας σε διάφορες περιοχές της ίδιας της πρώην Γιουγκοσλαβίας, χωρίς τις παραμικρές διακρίσεις, όπως σήμερα δεκάδες και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι διαμέσου του ARCI δραστηριοποιούνται στις κοινότητές τους για θέματα που αφορούν τους μετανάστες. Η εμπειρία αυτή αποτελεί το μεγαλύτερο ανάχωμα στο ρατσισμό, το φασισμό και την ξενοφοβία. Οι «ιδεολογικές» καταδίκες δεν αρκούν. Χρειάζεται δράση στην κοινότητα.
Η σημερινή οικονομική κρίση μας οδηγεί στην προσπάθεια αυτοργάνωσης των κοινωνιών μας, από τα κάτω, που αποτέλεσε ίσως τη βασική συνιστώσα του κινήματος των αριστερών συλλογικοτήτων εδώ και σχεδόν δύο αιώνες. Αυτή τη στιγμή καταστρέφουν το κοινωνικό κράτος και εξαφανίζουν τη μεσαία τάξη δημιουργώντας τεράστια προβλήματα κάλυψης αναγκών στην κοινωνία μας. Αυτό πρέπει να γίνει από την κοινωνική δράση της αριστεράς και της κουλτούρας της και δεν πρέπει να αφεθεί στην εκκλησία και τις αντιδραστικές δυνάμεις. Πρέπει να καταπολεμήσουμε με κάθε τρόπο το νέο κοινωνικό αποκλεισμό, που ξεπερνά πλέον τους εξαρτημένους, τους φυλακισμένους και τις «παλιές» κατηγορίες αποκλεισμένων, και να στραφούμε στις νέες προκλήσεις.

Το ARCI έχει και διεθνή παρουσία…
Έχουμε ξεκινήσει προγράμματα στην περιοχή της Βορείου Αφρικής, με την πεποίθηση ότι κανείς δεν έχει έτοιμες συνταγές και δεν πάει να υποδείξει σε κανένα τι πρέπει να κάνει. Από τις χώρες αυτές έχουμε να διδαχθούμε πολλά πράγματα για τον τρόπο που θα πρέπει να υπερασπιστούμε τα δημόσια και κοινά αγαθά μας, ξεκινώντας από το νερό. Δεν πάμε μόνο να βοηθήσουμε, αλλά και να βοηθηθούμε από την εμπειρία τους για να αλλάξουμε την δική μας κοινωνία.

Την ίδια στιγμή και οι ευρωπαϊκές κοινωνίες αντιμετωπίζουν μια μεγάλη κρίση…
Το ARCI θα μπορούσε να δράσει ακόμη και στην Ελλάδα. Το ενδιαφέρον μας για την Ελλάδα είναι τεράστιο, γιατί μας συνδέουν δεσμοί φιλίας και αδελφικότητας. «Είμαστε όλοι Έλληνες» σε αυτή την προσπάθεια να αποτρέψουμε την καταστροφή των κοινωνιών μας. Η συνεργασία ανάμεσα στους λαούς της Ευρώπης και κυρίως με την Ελλάδα αποτελεί για το ARCI μεγάλη πρόκληση. Μόνο αν καταρρίψουμε τους φραγμούς που υψώνουν ανάμεσά μας θα τους αντιμετωπίσουμε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Πείτε μας την γνώμη σας...