Ποια Κεντροαριστερά; Ποια Κεντροδεξιά;

του Βασίλη Πάικου , avgi.gr

Λέμε πως στην Ελλάδα σήμερα δεν υπάρχει πολιτική έκφραση της Κεντροαριστεράς. Όχι τουλάχιστον αντάξια του ιστορικού της βάρους. Και είναι έτσι ακριβώς. Αλλά μήπως υπάρχει σήμερα Κεντροδεξιά; Όχι σκόρπιοι εδώ κι εκεί εκφραστές της, αλλά ως συγκροτημένος αυτόνομος πολιτικός φορέας.

Εάν κάποιος επιμένει να χαρακτηρίζει τη Ν.Δ. (του Σαμαρά) Κεντροδεξιά, απλώς η πολιτική επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά. Και οι πολιτικοί επιστήμονες θα σκίσουν τα πτυχία τους...

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα τελευταία πέντε χρόνια επισυνέβησαν σεισμικών διαστάσεων κοινωνικές ανακατατάξεις στη χώρα. Η κρίση αλλά και τα Μνημόνια διά των οποίων επιχειρήθηκε να αντιμετωπισθεί, έφεραν τα πάνω-κάτω κυριολεκτικά. Με τη φτωχοποίηση και την περιθωριοποίηση μεγάλου τμήματος του ελληνικού λαού, με τη διάλυση της μεσαίας τάξης, με την αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων, με την άρση, την ακύρωση ή την περιφρόνηση των κανόνων λειτουργίας των θεσμών.

Το γεγονός δεν θα μπορούσε παρά, με κάποιον τρόπο, να αποτυπωθεί και στο πολιτικό εποικοδόμημα. Έτσι φτάσαμε στην εντυπωσιακή ανατροπή της πολιτικής γεωγραφίας. Όπως αυτή αποτυπώθηκε στις διπλές εκλογές του 2012 και στις ευρωεκλογές του 2014.

Είδαμε λοιπόν τη Ν.Δ. να συρρικνώνεται στο ιστορικό της χαμηλό, και να παραμένει έκτοτε καθηλωμένη εκεί. Είδαμε το ΠΑΣΟΚ να συνθλίβεται και να συντηρείται πλέον μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Είδαμε τον ΣΥΡΙΖΑ να εκτοξεύεται στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και να χτυπά ήδη με αξιώσεις την πόρτα της εξουσίας. Είδαμε την άνοδο και την πτώση της ΔΗΜ.ΑΡ. Είδαμε τη δημιουργία νέων κομμάτων, των ΑΝ.ΕΛΛ. και του Ποταμιού. Με το πρώτο να δείχνει κιόλας σημάδια προϊούσας κόπωσης, έτσι ώστε από πολλούς να αμφισβητείται η πολιτική του μακροημέρευση. Είδαμε την πολιτική περιθωριοποίηση του ΛΑΟΣ, με την εν πολλοίς απορρόφησή του από τη Ν.Δ. Είδαμε, με εύλογη πάντως απορία, το ΚΚΕ να μην είναι σε θέση να «συμμεριστεί», να διαχειριστεί ή και να ερμηνεύσει την κοινωνική κατάρρευση και βεβαίως να την αξιοποιήσει πολιτικά. Είδαμε τέλος την απο-περιθωριοποίηση της Χρυσής Αυγής και ήρθαμε πρόσωπο με πρόσωπο με την αποκρουστική της αλήθεια.

Δεν περιμέναμε, ωστόσο, επ' ουδενί να βρεθούμε μπροστά στην εξαφάνιση από τον πολιτικό χάρτη των δύο ιστορικά ισχυρότερων, πολιτικών οικογενειών, της χώρας, της Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς...

 Με εντολή Σαμαρά

Και η μεν Κεντροαριστερά έχει πλέον περιέλθει σε κατάσταση πλήρους πολιτικής ανυποληψίας, εκπροσωπούμενη σήμερα από το παρακμιακό ΠΑΣΟΚ, και έχοντας μετατραπεί σε θλιβερό παρακολούθημα της Δεξιάς. Όσες δε προσπάθειες ανάνηψης έχουν επιχειρηθεί (των 58, της Ελιάς) έχουν θεαματικά ναυαγήσει. Πράγμα που αναμένεται να συμβεί και με τη λεγόμενη Δημοκρατική Παράταξη, αν τουλάχιστον κρίνει κανείς από τα έως τώρα δεδομένα. Τα «κομμάτια και θρύψαλα» της σημερινής Κεντροαριστεράς θυμίζουν τα ιστορικά πέτρινα χρόνια του χώρου, τα οποία άλλωστε διήρκεσαν κάπου τρεις δεκαετίες. Ώσπου το 1961 έγινε δυνατό να συνενωθούν και να συγκροτήσουν την Ένωση Κέντρου υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Για να ξαναβρούν έτσι την πολιτική τους υγεία, μαζί με τα ελέη της εξουσίας.

Με την Κεντροδεξιά και με την εξαφάνισή της από τον πολιτικό χάρτη τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Η διολίσθηση του κόμματος της Ν.Δ. προς παλαιοδεξιά έως Ακροδεξιά κατεύθυνση προέκυψε ως επιλογή. Με την πλήρη εξαφάνιση από το κομματικό προφίλ κάθε «κεντρώου» χαρακτηριστικού. Είναι χαρακτηριστικό ότι η πολιτική επιστήμη δυσκολεύεται να κατατάξει τη σημερινή Ν.Δ. σε κάποια από τις δύο εκδοχές της ευρωπαϊκής δεξιάς, στη φιλελεύθερη ή τη χριστιανοδημοκρατική. Έτσι, στην Ελλάδα σήμερα δεξιά υπάρχει, Ακροδεξιά υπάρχει, ακόμη και φασιστική ή ναζιστική Ακροδεξιά υπάρχει. Κεντροδεξιά όμως τίποτα, ούτε για δείγμα.

Και είναι αλήθεια πως αυτό συμβαίνει στη χώρα μας για πρώτη φορά στη μεταπολιτευτική της ιστορία. Καθώς, ως πολυσυλλεκτικό κόμμα, η Ν.Δ. την περίοδο της ακμής της εμπεριείχε και την Ακροδεξιά εκδοχή. Ποτέ όμως ως κρατούσα άποψη, με δεσπόζουσες τις αντίστοιχες πρακτικές. Σήμερα, οι επιλογές του Βορίδη ως «αντ' αυτού» στη Βουλή και του Γεωργιάδη ως κοινοβουλευτικού εκπροσώπου αποτυπώνουν απλώς την ήδη διαμορφωμένη πολιτική πραγματικότητα. Κι αν δεν είχε κάτσει η στραβή με τον Μπαλτάκο, δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα ήταν εκείνος που θα έδινε το στίγμα και θα εισήγαγε πολιτικές. Στίγμα σύμφωνα με τη λογική του οποίου οι χρυσαυγίτες (και όχι μονάχα οι ψηφοφόροι) δεν είναι παρά παραπλανημένα «δικά μας παιδιά». Στίγμα με αφετηριακές αναφορές στο αλήστου μνήμης Δίκτυο 21, με προωθημένες αντιμεταναστευτικές πρακτικές, με υπερεθνικιστική ρητορεία και με προσπάθεια καλλιέργειας προνομιακών σχέσεων με τα παραδοσιακά δυναμικά ερείσματα της Δεξιάς, τον στρατό, την αστυνομία, την Εκκλησία. Αυτή είναι σήμερα η ελληνική εκδοχή της Δεξιάς, με τα φιλελεύθερα στοιχεία της να ασφυκτιούν εκεί μέσα και βέβαια να μη διαθέτουν «λόγο» επ' ουδενί.

Εάν λοιπόν στην Ελλάδα σήμερα η Κεντροαριστερά δεν διαθέτει ζωτικό χώρο πολιτικής έκφρασης, είναι επειδή... έτσι τα 'φερε η κατάρα. Όμως η πολιτική εξαφάνιση της Κεντροδεξιάς ήταν επιλογή. Και μάλιστα στρατηγικού χαρακτήρα επιλογή. Ή, για να πούμε τα πράματα με τ' όνομά τους, η Κεντροδεξιά τείνει να εξαφανιστεί από προσώπου ελληνικής γης «με εντολή Σαμαρά»...