«Οι Έλληνες και οι Πορτογάλοι είχαν τον 2013 το χαμηλότερο δείκτη ικανοποίησης από τη ζωή»

avgi.gr

ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

 Σε ένα άρθρο μας στην «Αυγή» στις 5.4.15 δείξαμε ότι η πρωτοφανής στη μεταπολεμική περίοδο εκτίναξη του αριθμού των ανέργων στη χώρα μας στους 1.300.000, σε συνδυασμό με τη δραστική μείωση των μισθών όσων εργάζονται και τη μείωση των συντάξεων και των επιδομάτων είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση της ήδη μεγάλης ανισοκατανομής τους εισοδήματος, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει το μεγαλύτερο ποσοστό (πάνω από το 1/3) του πληθυσμού στα όρια της φτώχειας ανάμεσα στα 15 κράτη - πρώτα μέλη της Ε.Ε. Σε επόμενο άρθρο, στις 3.5.15, δείξαμε ότι πάνω από το μισό του πληθυσμού αυτού στερείται βασικών αγαθών.

Η δραστική, εξάλλου, περικοπή των δαπανών κοινωνικής πολιτικής έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού της χώρας. Όλες αυτές οι συνέπειες της εφαρμογής της πολιτικής των Μνημονίων ήταν εντελώς φυσικό να προκαλέσουν πολύ χαμηλή ικανοποίηση από τη ζωή. Ανάλογη είναι η κατάσταση και σε άλλα κράτη - μέλη της Ε.Ε.

Προκειμένου να ερευνηθεί το κατά πόσο υπάρχει ικανοποίηση από τη ζωή στα κράτη - μέλη της Ε.Ε., η στατιστική της υπηρεσία, η Eurostat, διεξήγαγε το 2013 μια μεγάλη δημοσκόπηση σε όλα τα κράτη - μέλη, ζητώντας από τους ερωτώμενους να απαντήσουν αν είναι ικανοποιημένοι από την οικονομική τους κατάσταση, τη θέση τους στην αγορά εργασίας, την κατάσταση των υπηρεσιών υγείας κ.λπ. Με βάση τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, κατάρτισε έναν γενικό δείκτη ικανοποίησης από τη ζωή με κλίμακα από το 10 (πλήρως ικανοποιημένοι) μέχρι 0 (καθόλου ικανοποιημένοι).

Σχετική έκθεση της υπηρεσίας αυτής δημοσιεύτηκε στις 15.3.14, στην οποία δίνονται και τα ποσοστά του πληθυσμού με χαμηλή, μεσαία και υψηλή ικανοποίηση, καθώς και ο γενικός δείκτης. Από την έκθεση αυτή στον Πίνακα δίνονται τα ποσοστά του πληθυσμού με χαμηλή και υψηλή ικανοποίηση και τη σχέση υψηλής προς χαμηλή ικανοποίηση, ο γενικός δείκτης, τα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας για τα 15 κράτη - πρώτα μέλη της Ε.Ε.

Από τον Πίνακα αυτόν φαίνεται ότι το 2013 ανάμεσα στα 15 κράτη - πρώτα μέλη της Ε.Ε.:

* Το υψηλότερο ποσοστό του πληθυσμού με χαμηλή ικανοποίηση από τη ζωή είχαν η Πορτογαλία, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία και το χαμηλότερο η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Σουηδία.

* Το χαμηλότερο ποσοστό του πληθυσμού με υψηλή ικανοποίηση από τη ζωή είχαν κατά σειρά η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιταλία και το υψηλότερο η Δανία, η Φινλανδία και η Αυστρία.

* Τη χειρότερη σχέση των ποσοστών με υψηλή / χαμηλή ικανοποίηση από τη ζωή είχαν η Πορτογαλία, η Ελλάδα, Ιταλία και η Ισπανία και την καλύτερη η Φινλανδία, η Ολλανδία και η Σουηδία.

* Η Ελλάδα και η Πορτογαλία είχαν τον χαμηλότερο γενικό δείκτη ικανοποίησης από τη ζωή και ακολουθούν η Ιταλία και Ισπανία. Τον υψηλότερο γενικό δείκτη είχαν η Σουηδία, η Φινλανδία και η Δανία και ακολουθεί η Αυστρία.

* Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας είχαν η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία και το χαμηλότερο η Γερμανία, η Αυστρία και το Λουξεμβούργο.

* Το ψηλότερο ποσοστό φτώχειας είχαν η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ιταλία και η Πορτογαλία και το χαμηλότερο η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Σουηδία.

Από τα παραπάνω φαίνεται:

* Η πολύ στενή σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην ικανοποίηση από τη ζωή και το ύψος της ανεργίας και της φτώχειας. Όσο υψηλότερη είναι η ανεργία και η φτώχεια τόσο χαμηλότερη είναι η ικανοποίηση από τη ζωή και το αντίστροφο.

* Τη χαμηλότερη ικανοποίηση από τη ζωή έχουν τα τέσσερα νότια κράτη - πρώτα μέλη της Ε.Ε., και τις δύο πρώτες δύο θέσεις κατείχαν η Πορτογαλία και η Ελλάδα, κράτη στα οποία έχουν επιβληθεί Μνημόνια.

* Αντίθετα, την υψηλότερη ικανοποίηση από τη ζωή είχαν οι κάτοικοι των βόρειων κρατών της Ε.Ε., με πρωτοπόρα τα σκανδιναβικά κράτη.

* Η περίπτωση της Ιρλανδίας -η οποία βρίσκεται στην 8η θέση στον γενικό δείκτη ικανοποίησης από τη ζωή, παρ' όλο ότι και στη χώρα αυτή έχει επιβληθεί Μνημόνιο- είναι ειδική και οφείλεται, ίσως, από τη μια μεριά στο κράτος πρόνοιας και από την άλλη στην κοινωνική συνοχή.

Από την ανάλυση που έγινε στο άρθρο αυτό φάνηκε ότι από τη μια μεριά οι κάτοικοι κανενός από τα 15 κράτη δεν είναι απόλυτα ικανοποιημένοι και από την άλλη σε κανένα κράτος ο γενικός δείκτης δεν είναι κάτω από το 5 (αν αυτό θεωρηθεί ως βάση).

Το γεγονός ότι στην Ελλάδα και την Πορτογαλία ο δείκτης ικανοποίησης από τη ζωή είναι 6,2 (δηλαδή πάνω από τη «βάση») οφείλεται στο ότι ανάμεσα στα ερωτήματα που τέθηκαν στους ερωτώμενους στα κράτη - μέλη της Ε.Ε. ήταν αν σε περίπτωση ανάγκης είχαν κάποιο πρόσωπο προς το οποίο μπορούσαν να καταφύγουν καθώς και οι σχέσεις με τις οικογένειές τους. Είναι γνωστό ότι στα κράτη της νότιας Ευρώπης υπάρχει ακόμα ένας ισχυρός δεσμός με την οικογένεια, δεσμός που συμβάλλει στο να μην πέσει ο δείκτης ικανοποίησης από τη ζωή στα κράτη αυτά κάτω από τη βάση.

Δυστυχώς, εξαιτίας των μέτρων των Μνημονίων και της οικονομικής αδυναμίας (λόγω μείωσης των συντάξεών τους), πολλοί ηλικιωμένοι αδυνατούν να βοηθήσουν όσο θα ήθελαν τα νεότερα μέλη της οικογένειας. Παρ' όλα αυτά, όμως, οι παππούδες και οι γιαγιάδες εξακολουθούν να αποτελούν σανίδα σωτηρίας, ιδιαίτερα για ζευγάρια με παιδιά, με άνεργους τον ένα ή και τους δύο γονείς.

 * Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ